deBurgers kijken in hun blogs regelmatig over de grenzen op zoek naar voorbeelden van gemeenten die samen met hun inwoners aan de slag gaan met verschillende vormen van participatie. Wat we daarbij vaststellen is dat Grobbendonk de boot volledig mist. De politici in Grobbendonk houden vast aan oude recepten en lang voorbijgestreefde politieke cultuur.
Burgers niet gewenst
Behalve wat oude wijn in nieuwe zakken, zoals infomomenten die vermomd worden als participatie, beweegt er niet veel in onze gemeente. Het zijn schijnbewegingen die moeten verhullen dat de echte macht in Grobbendonk beperkt is tot enkele leden van het college van Burgemeester en schepenen. En éénmaal om de zes jaar kunnen de inwoners aangeven of ze het eens of oneens zijn met het gevoerde beleid.
Voor de rest is inbreng van burgers zeer beperkt tot zelfs ongewenst.
In het participatiereglement van de Gemeenteraad staat dan ook letterlijk in art 5, par 2: “Inwoners die beleidsvoorstellen willen doen, kunnen zich wenden tot de raadsleden die op basis van de bepalingen van het Decreet Lokaal Bestuur gerechtigd zijn om op een gemeenteraad/ raad voor maatschappelijk welzijn een uitgewerkt beleidsvoorstel aan de raad ter goedkeuring voor te leggen.”
Dit illustreert duidelijk de politieke cultuur van dienstbetoon die in Grobbendonk heerst, waarbij mensen afhankelijk zijn van de goodwill van lokale politici.
deBurgers en de nieuwe politieke cultuur
deBurgers van Grobbendonk en Bouwel staan voor de nieuwe politieke cultuur, een nieuwe manier van deelnemen aan politiek, waarbij burgers niet enkel inspraak hebben maar ook kunnen deelnemen aan het bestuur van de gemeente.
“Participatie is inderdaad geen modewoord. Het is een nieuwe manier van aan politiek doen.”
(Gedeputeerde Kathleen Helsen CD&V op avansa-kempen.be).
In contacten met raadsleden en inwoners van Grobbendonk of via reacties op Facebook krijgen we soms de opmerking dat onze vraag naar inspraak en participatie niet realistisch is, dat het niet kan werken, …
Een gemeente hoeft voor deBurgers niet van het ene op het andere moment voor honderd procent op een participatieve manier bestuurd te worden. We beseffen zeer goed dat dit een leerproces is, zowel voor de inwoners als voor het lokale bestuur. Een proces dat wat inspanning en creativiteit vraagt van politici en best begeleid wordt door een externe begeleider of lokale participatieambtenaar.
In de blogs reiken deBurgers een aantal voorbeelden van participatie aan die reeds in vele andere gemeenten in Vlaanderen toegepast worden. Veel van deze participatietrajecten worden ondersteund door de VVSG, de Vlaamse Vereniging van Steden en gemeenten, in samenwerking met ABB, het Agentschap Binnenlands Bestuur.
“Een sterke democratie impliceert een grote mate van betrokkenheid van de burgers. Lokale overheden stellen zich steeds meer open en uitnodigend op naar hun burgers, door hen op innoverende manieren te betrekken bij het democratische gebeuren. Als minister van Binnenlands Bestuur ben ik ervan overtuigd dat lokale burgerparticipatie een belangrijke modernisering van de representatieve democratie is en bijdraagt tot een slagkrachtig bestuur.“
(Bart Somers, open VLD, minister van Binnenlands Bestuur in de brochure over “Right to Challenge” )
Participatie van burgers wordt sterk aangemoedigd door Minister van binnenlands bestuur Bart Somers, de Vlaamse overheid en de VVSG. Zij hebben op hun respectievelijke websites talrijke teksten, brochures, hulpmiddelen en voorbeelden van inspraak en participatie in verschillende Vlaamse steden en gemeenten.
Wat deBurgers in Grobbendonk voorstellen is dus niet zomaar een wenslijst, maar een breed gedragen en wijd ondersteunde manier van beleid voeren.
Het moet anders!
Dat het anders zal moeten is geen wens, maar een zekerheid. Het “op termijn” staat nu in de startblokken. Het samenlevingsbewustzijn stijgt, dat wil zeggen dat burgers zich niet meer in de doeken laten doen door mensen die het minder goed weten dan zijzelf. Vanaf de zijlijn toekijken hoe het bestuur bestuurt en enkel met je ogen rollen omdat het je ergert, is voorbij.
Geëngageerde burgers trekken aan de alarmbel en denken na vanuit hun ervaring, terreinkennis en expertise over de gemeenschap waar ze deel van uitmaken (want ja, daar zit meer kennis en expertise dan in dure studiebureaus).
Het kan zijn dat je dat als traditionele politicus niet leuk vindt. Maar wij burgers zijn er nu eenmaal niet om jullie te dienen. Het is eigenlijk andersom …
Voor het schrijven van deze blog werd o.a. beroep gedaan op
* screenshot van https://www.facebook.com/be.vvsg
* de website van Vlaanderen: https://www.vlaanderen.be/intern/beleid-en-regelgeving/participatie
* lokaal bestuur Vlaanderen: https://lokaalbestuur.vlaanderen.be/werking-bestuur/burgerparticipatie
* de website van VVSG: https://www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/participatie
