Grobbendonk en De Lijn, een blik achter de schermen! – Interne nota deBurgers #13

Sommige beslissingen die invloed hebben op onze gemeente worden niet door de gemeente zelf genomen maar worden bepaald door een hogere overheid.

Een voorbeeld hiervan zijn de vele veranderingen die De Lijn begin dit jaar doorvoerde. Op het Vlaamse niveau bepaalt OpenVLD-voogdijminister Lydia Peeters de doelstellingen en de budgetten. Die doelstellingen worden uitgewerkt en omgezet in concrete reisroutes.

Maar deze keer liep het niet zo vlot. Er verdwenen meerdere buslijnen en bushaltes met als gevolg persoonlijke drama’s die breed uitgesmeerd werden in de media. Zo ook in Grobbendonk. Hier verdween onder andere buslijn 150, die de ganse dag een vaste verbinding verzekerde tussen Lier en Herentals. Deze lijn werd vervangen door Lijn 85 die in plaats van Grobbendonk aan te doen, nu via Herenthout rijdt. In Grobbendonk blijft enkel een ochtend- en avondrit tussen Nijlen en Herentals over. Verder is er de mogelijkheid om een flexbus te reserveren via Hoppin.

Dit alles ging niet ongemerkt voorbij. Zo ontstond er half november een Facebookgroep “Bus 150 moet blijven”. Ook de burgemeester van Grobbendonk, Marianne Verhaert (OpenVLD/GIB) liet in de media van zich horen en vroeg een gesprek met De Lijn over de nieuwe dienstregeling. Nieuwsblad artikel

Tot zover het zichtbare deel van de beslissingen.

deBurgers zochten uit hoe en waar deze beslissingen echt werden genomen

In 2019 werd het Vlaamse decreet basisbereikbaarheid gepubliceerd in het staatsblad en werden er in Vlaanderen 15 vervoersregio’s opgericht. Grobbendonk behoort tot de vervoersregio Kempen. Die bestaat uit de 27 gemeenten van arrondissement Turnhout, aangevuld met de gemeente Nijlen. Deze gemeenten zetelen in de vervoersregioraad. Ook De Lijn, NMBS, de provincie en enkele anderen zijn er vertegenwoordigd. De bedoeling van de vervoersregio is om een vervoersplan op te stellen. Dit plan omvat een gezamenlijke mobiliteitsvisie voor alle vervoermiddelen op lange termijn. Dit omvat naast de bus ook het gebruik van treinen, (deel)fietsen en deelauto’s die naadloos op elkaar aansluiten in Hoppinpunten. De regio werd in 4 deelgebieden opgedeeld. Zo behoort Grobbendonk tot regio Middenkempen en Zuiderkempen.

“Voor het openbaar vervoerplan hebben we objectieve data van tellingen, verplaatsingsstromen uit verkeersmodellen en bestaande mobiliteitsplannen en studies gebruikt. De belangrijkste parameter was het aantal verplaatsingen binnen de regio. Geen politieke of lokale parameters dus, maar een verantwoorde manier om met belastinggeld om te gaan én openbaar vervoer maximaal vraag gestuurd in te richten.” (Frank Leys – covoorzitter vervoerregio Kempen)

Vergadering na vergadering na… no cigar

De eerste bijeenkomst van de vervoersregioraad was op 27 maart 2019. Toenmalig schepen van Mobiliteit Ulrik Anthonis (OpenVLD/GIB) was er de Grobbendonkse vertegenwoordiger. Reeds op de volgende vergadering van 3 september 2019 stelde de Lijn zijn nieuwe vervoersplan voor. Op 24 september werd het plan lijn per lijn besproken.

Voor de lijn 150 (Lier-Nijlen-Vorselaar-Herentals) was het voorstel om deze om het half uur te laten rijden en ze om te leiden via Herenthout. Hierdoor krijgen we een verbinding vanuit Herenthout naar Lier en Nijlen. Als gevolg hiervan heeft Bouwel geen busverbinding meer met Herentals.

Er waren enkele (terechte) vragen van de Grobbendonkse vertegenwoordiger, schepen Anthonis (OpenVLD/GIB).

Vraag Grobbendonk: Lindekens dat niet meer wordt bediend is een probleem
Antwoord: voorstel om die mensen naar de trein te brengen.
Vraag: wat met oudere mensen die niet naar station kunnen fietsen?
Antwoord: voorstel om dit via vervoer op maat te doen.
Opmerking vertegenwoordiger Olen: trein zit vaak ook al vol. Dat is niet evident om dan te zeggen dat busreizigers op de trein worden gezet. Pleiten voor capaciteitsuitbreidingen bij NMBS

Daarnaast had Grobbendonk een vraag over een eventuele verbinding vanuit station Bouwel naar de bedrijvenzones (onder andere industrieweg)
Antwoord de lijn: Dit moet via vervoer op maat. Potenties zit enkel op piekmomenten maar niet de hele dag door. Zo heeft de bediening van de bedrijvenzone Oevel met industrienet nooit gewerkt. Concurrentie met de auto is te groot.

Ook tijdens de vergadering van 18 februari 2020 zijn er opmerkingen van Grobbendonk en Nijlen bij het verleggen van lijn 150. Toch wordt het vervoersplan unaniem goedgekeurd. (28 voor, 1 onthouding)

In het verslag lezen we het volgende:
“Met applaus en gepaste trots feliciteren de schepenen elkaar en De Lijn voor het harde werk, de consensusbereidheid en de manier om het algemeen belang voorop te stellen. En met enige fierheid neemt de vervoersregioraad er acte van dat ze de eerste vervoerregio zijn met een goedgekeurd kernnet.” #straffekost

Misschien wat transparantie… in de democratie

Er werd voorgesteld om het plan aan alle gemeenteraadsleden van de ganse regio voor te stellen. Dit gebeurde in Grobbendonk op de gemeenteraad van juni 2023. Een vertegenwoordiger van De Lijn presenteerde er het nieuwe vervoersplan voor de regio Kempen met alle wijzigingen.

Hier te bekijken
Er hoort ook een powerpoint bij

Dit alles kan je bekijken via de pagina van de Vlaamse overheid www.vervoerregiokempen.be waar je onder andere de verslagen van de vergaderingen kan nalezen.

Wie het schoentje past… trekke het aan

Als afsluiter een quote uit de blog van vervoersexpert Kris Peeters, ook gekend als “de andere Kris Peeters”.

“Terzijde: vandaag las ik zelfs dat een burgemeester, nota bene partijgenote van de verantwoordelijke minister, “dringend een gesprek wil met De Lijn”. De lokale journalist pende gehoorzaam de woede van de moedige politica neer, kennelijk niet beseffend dat de betrokkene het gewraakte plan, van de basisprincipes tot en met de vertaling door De Lijn, zelf mee heeft goedgekeurd. Amnesie is altijd handig in de politiek, vooral als de media er ook aan lijden.”

Je kan de blog hier nalezen.

Op het moment van de presentatie waren er geen vragen van de gemeenteraadsleden. De presentatie stond wel op de agenda, maar werd blijkbaar niet op voorhand gedeeld met de raadsleden. Als dan al die informatie wordt meegedeeld, kan dit nogal veel zijn om te verwerken.

Er mag wel van de raadsleden verwacht worden dat ze dit grondig doornemen en eventuele vragen en opmerkingen tijdens de volgende gemeenteraad stellen aan het raadslid dat afgevaardigd werd naar de vervoersregioraad, in dit geval de burgemeester (OpenVLD/GIB).

Tijdens de gemeenteraad van 23 januari 2024 staat er een kennisname van het verslag van de vervoerregioraad Kempen 29 november 2023 op de agenda. Ook van andere intergemeentelijke samenwerkingsverbanden passeren er verslagen op de gemeenteraad, ter kennisname of ter goedkeuring. Deze staan, al dan niet samengevat, in de agenda van de raad.

Ons lijkt het echter logischer dat aanvullend de vertegenwoordiger van de gemeente die de vergadering bijwoonde hier een korte toelichting geeft.